Vraag iemand wat echt belangrijk is in het leven en dan staat gezondheid vaak voorop. Dat is natuurlijk niet zonder reden. Gezond zijn betekent meedoen in de maatschappij, genieten van mooie momenten met familie en vrienden, vrije tijd naar eigen inzicht invullen zonder kopzorgen. Gezond zijn is geen vanzelfsprekendheid. Gelet op het belang dat iedereen hecht aan goede gezondheid moet de overheid daar ook de randvoorwaarden voor creëren. Voor inwoners die niet of onvoldoende voor zichzelf kunnen zorgen moet ondersteuning voor handen zijn.

Focus op preventie

Na de overheveling van zorgtaken van het rijk naar de gemeenten in 2015 lag de focus bij gemeenten de voorbije jaren op het bieden van goede zorg en het in grip houden van de daarmee gepaard gaande financiën. Het is nu tijd voor een kentering: meer inzetten op preventie! Het voorkomen van problemen is beter dan genezen. Toch investeren wij in Nederland relatief weinig geld in preventie ten opzichte van echte zorgkosten. Preventie is om meerdere redenen een goede oplossing. Allereerst wil niemand ziek zijn of beperkingen ervaren. Hoe langer gezondheidsproblemen worden uitgesteld des te beter het is. Investeer daarom als gemeente met zorgaanbieders, zorgverzekeraars en behandelaars in preventieve gezondheidsprojecten zoals bewegen, gezonde voeding, goede nachtrust, geen overmatig gebruik van middelen (alcohol, drugs). Bijkomend voordeel is dat investeren in preventie ook beter betaalbaar is voor overheden. En de eerlijkheid gebiedt te zeggen, dat overheidskosten uiteindelijk ook weer worden verhaald op inwoners. De focus op preventie moet niet ten koste gaan van de zorg zelf. Inwoners die echt zorg nodig hebben, moeten daarvoor bij de overheid kunnen aankloppen.

Mantelzorg en vrijwilligers

Bij de hiervoor genoemde transitie van het rijk naar gemeenten kwam ook vaak naar voren, dat mantelzorgers en vrijwilligers alles moesten gaan doen. Dat is een verkeerd frame. Zorg bieden is een professionele taak. Als inwoners dat niet zelf kunnen of willen doen, dan zijn daar gelukkig veel professionele krachten voor beschikbaar. De inzet van vrijwilligers en mantelzorgers kan de kwaliteit van leven van de zorgbehoevende wel verbeteren. Om die reden is het goed om ook aan inwoners te vragen wat men kan betekenen. Samen maken wij een zo sociaal en zorgzame gemeenschap. Het is vervolgens een taak van de gemeente om die vrijwilligers en mantelzorgers op een passende wijze te ondersteunen, zodat zij het goede werk ook kunnen blijven doen.

Projecten van deze tijd: los ze samen op

Het is een illusie om te denken dat de gemeente of de overheid alle problemen kan oplossen. Sterker nog vaak zijn het anderen die ‘achter de voordeur’ komen, die signalen van kwetsbare inwoners het snelste oppakken. Door samen te werken in netwerken met vrijwilligersorganisaties, seniorenverenigingen, woningcorporaties en zorgpartijen kan gewerkt worden aan de problemen van vandaag de dag. Voorbeelden uit deze tijd: de strijd tegen eenzaamheid (Eén tegen Eenzaamheid), een dementievriendelijke samenleving, armoede onder (werkende) gezinnen en schuldenproblematiek, toenemende vragen bij de opvoeding van kinderen.